Geen boek, wel een verhaal
Ik ben op een school waar ik drie jaar geleden ook al was, het is ‘activiteitenweek’ en wij zijn één van die activiteiten, met meerdere schrijvers, we mogen allemaal drie keer een klas ‘doen’. Een school die verhalen wil, die auteurs uitnodigt, ik ben er blij om.
Alle klassen die binnenkomen hebben mijn boek Weg gelezen (of op zijn minst een keer gezien), een handjevol komt eigenlijk voor Marco Kunst, maar die is ziek. ‘Mogen we u dan dezelfde vragen stellen?’ Dat mag van mij.
Vooral de tweede groep die ik krijg is ervan overtuigd dat lezen echt volslagen nutteloos is. Sowieso, creativiteit. ‘Ik bedoel, ja, wat héb je eraan,’ zegt een meisje. Ze kijkt me medelijdend aan. Ik snap die blik wel, ik ben natuurlijk zo iemand die zo nodig creatief wil doen. Sterker nog, die wil dat zij dat óók allemaal gaan doen. Nee, dan sporten, daar krijg je buikspieren van.
‘Maar als ik nou zeg dat jij, nu, moeiteloos een verhaal kan maken? Dat je daar per keer beter in wordt. Als ik nou zeg dat jouw verhaal je leven kan veranderen? Echt?’ Ik voel me als die coach die ik laatst bij een Tedtalk zag. ‘Het kan écht!’ Die coach kreeg daverend applaus. Het meisje kijkt me aan alsof ik gek ben.
Maar ik zet door. ‘Ons leven bestaat uit verhalen. Wij bepalen wat we vertellen, aan onszelf, aan anderen. Zodra je dat weet, heb je macht over je eigen verhaal. Dan kun je je verhaal veranderen en als je je verhaal verandert, verander je zelf ook. Simpel. Daar hoef je heus geen boek voor te schrijven.’
De klas wordt er stil van, geen idee of ze me geloven. Ik hoop het.
Het is wennen om weer op een middelbare school te zijn. Sinds ik iets kritisch schreef over de aanpak van Ontlezing word ik niet meer zo vaak uitgenodigd, misschien ben ik uit de kaartenbak van de Schrijverscentrale gevallen. Wat jammer is, want een paar tellen later krijg ik gelijk. De opdracht: verzin samen met je buurman een hoofdpersoon, verzin een verlangen, maak het hem moeilijk, en dan nóg moeilijker, kies je einde. Klaar.
Binnen tien minuten liggen er vijftien verhalen. Niet allemaal even briljant, maar allemaal met kop en staart, allemaal met enthousiasme gemaakt. Ik ben trots, en opgelucht, zie je wel, het werkt, het werkt nog steeds.
Na afloop deel ik bij de deur stickers uit.
Het meisje loopt langs, geeft me een halve glimlach, grijpt de sticker en verdwijnt naar buiten.